Yaygın isimler: Savoy lahanası, Savoy lahanası, Milan lahanası, Kıvırcık yapraklı lahana.

Bilimsel adı: Brassica oleracea L Var. Sabauda veya bullata.

Kaynak: Avrupa (Akdeniz kıyısı, muhtemelen kuzey İtalya).

Aile: Crucifers veya Brassicas.

Özellikler: Tek bir terminal lahana oluşturmak için birbirine yaklaşan büyük kıvırcık yapraklı (lamina yüzeyi buruşuk) otsu. Bitkiler vejetatif faz sırasında yaklaşık 40-60 cm yüksekliğe ulaşabilir. Dik ve sığ kök sistemi.

Tozlaşma/çoğalma: Sarı, hermafrodit, kendine verimli çiçekler çoğunlukla arılar tarafından tozlaştırılır ve tohum üretimi ile meyve üretir.

Tarihi gerçekler/fıkralar: Kökeni çok çeşitlidir, yabani formları Danimarka, Yunanistan gibi yerlerde bulunabilir, ancak her zaman kıyı bölgelerinde bulunur. Lahana tarih öncesi çağlardan beri tüketilmektedir. M.Ö. 2500'den beri Mısırlılar tarafından zaten biliniyordu ve daha sonra Yunanlılar tarafından yetiştirildi. Antik çağlarda tıbbi idi ve sindirimi kolaylaştırmak ve sarhoşluğu gidermek için kullanılıyordu. Ana üreticiler şunlardırÇin ve Hindistan.

Biyolojik döngü: İki yıllık bitki (5-8 ay), ancak iki yıla kadar dayanabilir, sonra başaklanır. En çok yetiştirilen çeşitler: 'Preko', 'Roxy', 'Rona', 'Cabeça de Negro', 'Langendijk de Inverno', 'Gouden Oogst', 'Sanibel', '2Marcelino', 'De Pascua', 'Siete semanas de Verano'.

Yenilebilir kısım: Yapraklar.

Çevresel koşullar

Toprak: Çeşitli toprak türlerine uyum sağlar, ancak orta ila killi, gevşek, iyi drene edilmiş, humus bakımından zengin ve iyi drene edilmiş serin derin toprakları tercih eder. pH 6.5-7.5 olmalıdır.

İklim bölgesi: Akdeniz ve ılıman bölge.

Optimum sıcaklıklar: 12-18oC

Minimum kritik sıcaklık: -10oC

Maksimum kritik sıcaklık: 35oC

Bitki örtüsü sıfır: 6oC

Güneşe maruz kalma: Tam güneşi sever ve 12 saatten uzun günlerde çiçek açar.

Bağıl nem: Yüksek.

Döllenme

Döllenme: İyi ayrıştırılmış koyun ve inek gübresi uygulaması. Dayanıklı bir çeşit olduğundan, aşağıdaki gübrelerden iyi bir şekilde yararlanır

Geçmişte toz kireç, gelişme ve büyüme için büyük bir uyarıcı olarak kullanılmıştır. Asit topraklarda kompost, litotam (yosun) ve küle kalsiyum eklenmelidir.

Yeşil gübre: Ryegrass, lucerne, beyaz yonca, Medicago lupulina ve tarla fasulyesi.

Besin gereksinimleri: 2:1:3 veya 3:1:3 (azot: fosfor: potasyum) ve kalsiyum, zorlu olarak kabul edilir.

Yetiştirme teknikleri

Toprak hazırlığı: Derin sürme, kesekleri parçalama ve yabani otları yok etme için çift uçlu kavisli nozullu kazıyıcı kullanılabilir. Zeminde 1-2 m genişliğinde sırtlar oluşturulabilir.

Dikim/ekim tarihi: Neredeyse tüm yıl boyunca, ancak Eylül-Aralık aylarını tavsiye ederim.

Dikim/tohumlama türü: Yonca ekim tepsilerinde.

Çimlenme: 20-30oC arası sıcaklıklarda 5-10 gün.

Çimlenme fakültesi (yıl): 4 yıl.

Derinlik: 0,5-2 cm

Pusula: Sıra arası 50-80 x Sıradaki bitkiler arası 30-50 cm.

Transplantasyon: Ekimden 6-7 hafta sonra veya 10-20 cm boyunda 3-5 yapraklı olduklarında (Kasım ayından önce veya Kasım ayında).

Dernekler: Havuç, marul, soğan, patates, ıspanak, kekik, pazı, nane, maydanoz, rezene, kereviz, domates, lavanta, fasulye, bezelye, salatalık, pancar, kediotu ve kuşkonmaz.

Rotasyonlar: Solanaceae (domates, patlıcan, vb.) ve kabakgiller (kabak, salatalık, kabak, vb.) bu ürün için iyi emsallerdir. Ürün kaldırıldıktan sonra en az 5-6 yıl boyunca araziye geri döndürülmemelidir. Gübrenin henüz tam olarak ayrışmadığı ve bir ürün rotasyonu planının başlatılabileceği araziler için iyi bir üründür (tükenmekte olan bir üründür).

Acılar: Malçlama, yığınlama, lahananın boyu 1 m'yi aştığında kazıklama, malçlama veya doldurma.

Sulama: 10-15 gün aralıklarla serpilerek veya damlatılarak.

Entomoloji ve bitki patolojisi

Haşereler: Lahana yaprağı tırtılı, yaprak bitleri, yaprak madencileri, sümüklü böcek ve salyangozlar, nematodlar, tavan ve lahana sineği, knotweed, lahana güvesi.

Hastalıklar: Tüylü mildiyö, külleme, alternariosis, çürüklük, beyaz pas, kabuk ve virüs hastalıkları.

Kazalar: Asitliğe, erken filizlenmeye, marjinal nekroza, bor ve molibden eksikliklerine, sıcak ve kuru rüzgarlara karşı zayıf tolerans.

Hasat ve kullanım

Ne zaman hasat edilmeli: Lahana sık ve sert olduğunda, ekimden 100 ila 200 gün sonra sap tabandan kesilir ve dış yapraklar çıkarılır (Mart-Mayıs).

Üretim: 30-50 t/ha/yıl Depolama koşulları: 0-1oC ve %90-98 bağıl nem, 5-6 ay süreyle, CO2 ve O2 kontrollü.

Besin değeri: Bu lahana türü karotenoidler ve klorofil bakımından daha zengindir ve provitamin A, C vitamini, B1, B2, kalsiyum, demir, magnezyum, kükürt, bakır, brom, silikon, iyot ve potasyum bakımından zengindir. Ayrıca kükürt içeren amino asitler içerir.

Kullanır: Portekiz'de genellikle lahanaya sarılmış taze sosisler, fasulye yahnileri gibi yemeklere eşlik etmek için ve çorbaların hazırlanmasında kullanılır. Almanya'da asitte korunmuş lahana ile yapılan choucroute'a dönüştürülür.

Tıbbi: Aromayı belirleyen ve kanserin başlamasını önleyen glukozinolatlar içerdiğinden bazı kanser türlerinin görülme sıklığını önler. Antianemik, diüretik, enerji verici, remineralize edici ve vermifüj etkileri vardır.

Uzman tavsiyesi: Bu ürünün sonbahar-kış döneminde, çok yüksek olmayan sıcaklıklardan, daha yüksek ve daha uygun yağış ve bağıl nemden yararlanarak ekilmesini tavsiye ederim. Her zaman bu mevsimlerde ekime uygun bir çeşit seçin. Salyangoz vebasından kurtulmak için (yılın bu zamanında en yaygın olanı), aktif madde, demir içeren yem kullanın veya bira ile tuzaklar yapın.

Fotoğraflar: Pixabay