Een heerlijke aardbei, makkelijk te kweken en rijk aan antioxidanten.

Gebruikelijke namen

Aardbeiboom, aardbeiboom, alpenaardbeiboom.

Wetenschappelijke naam

Fragaria spp. of Fragaria x ananassa (een hybride van twee soorten F. chiloensis e F. Virginiana ).

Er zijn ook de F. vesca (wilde aardbei) en F. moschata (grotere vruchten dan de wilde) naast ongeveer 20 andere eetbare soorten.

Bron

Europa ( Fragaria x ananassa ) - de soort waarvan deze hybride is afgeleid, kwam uit Peru ( F. Virginiana ) en uit Chili of Argentinië ( F. chiloensis ).

Familie

Rosaceae

Historische feiten en curiosa

De eerste soort (wilde) aardbei werd 2000 jaar geleden gedomesticeerd en de meer commerciële soort ontstond pas 250-300 jaar geleden.

De oude Romeinen en Grieken cultiveerden de wilde aardbeiboom al in 23-79 na Chr. Plinius beschrijft de vrucht als "Fraga" (geur) en als een natuurlijk product van Italië.

De eerste verwijzingen naar de teelt van aardbeibomen komen pas voor in de Franse literatuur vanaf 1300. Van koning Karel V is bekend dat hij meer dan 1000 aardbeibomen had in de koninklijke tuinen van het Louvre in Parijs.

Pas in 1766 stelde Duchesne (een Franse botanicus) vast dat de huidige aardbeirassen hybriden waren van F. chiloensis x F. Virginiana en noemde het Fragaria x ananassa om de ananasgeur van de vrucht te benadrukken.

De belangrijkste producenten van aardbeien zijn de Verenigde Staten, Spanje en Japan.

Kenmerken/morfologie

Een blijvende kruidachtige plant met een centrale "kroon" (luchtstengel), waaruit de bladeren, wortels en de "stolonen" (armen), gespecialiseerde stengels (waaruit nieuwe planten ontstaan) en de bloeiwijzen voortkomen.

De bladeren zijn donkergroen en vele vallen in de winter om in de lente nieuw te verschijnen.

De wortels kunnen 10-30 cm diep worden en zijn gefascineerd, met een groot aantal primaire wortels (20-30), en kunnen 2-3 jaar meegaan.

Bestuiving/bevruchting

Aardbeienpollen zullen niet ontkiemen als het onder de 11ºC en boven de 30ºC is, op korte dagen met weinig zon en ook als de plant een tekort aan boor heeft.

De bestuiving gebeurt anemofiel en entomofiel (bijen en hommels). De cultivars zijn voornamelijk hermafrodiet en zelfvruchtbaar.

Biologische cyclus

Meerjarig, 1-3 jaar, maar kan ook jaarlijks zijn (de meeste geven de voorkeur aan één jaar), van planten tot oogst, 90-120 dagen.

Meest geteelde variëteiten

Er zijn honderden cultivars met verschillende fotoperiodes, vroegrijpheid (remontant en niet-remontant), teeltsysteem (zonder grond, open lucht) en kwalitatieve kenmerken van de vrucht (grootte, vorm en inhoud).

Zo hebben we de volgende variëteiten: "Alexandria" (alpenaardbei "Camarosa" (meest geteeld in de wereld), "Selva", "Chandler", "Oso Grande", "Pajaro", "Gorella", "Pocahontas", "Seascape", "Tudla", "Elsanta", "Honeoye", "Emily" (vroeg), "Tamella", "Eros", "Darselect", "Pegasus", "Alice", "Bolero" (meerjarig), "Totem", "Sequoia" (herbloeiend).

Eetbaar deel

De vrucht (schijnvrucht of sterexueel) bestaat uit een vlezig omhulsel met daarin de dopvruchten, bestaande uit zaden (meervoudige dopvrucht).

Milieuomstandigheden

Type klimaat:

Gematigd, subtropisch, subarctisch en woestijnklimaat, afhankelijk van de variëteit.

Bodem:

Lichte of gemiddelde textuur, luchtig, met goede drainage, rijk aan organisch materiaal en het vermogen om water vast te houden. De ideale pH is 5,5-6,7.

Temperaturen:

Optimaal (vegetatie): 18 tot 25 ºC.

Min: -30 tot -12 ºC.

Max: 35 tot 40 ºC, afhankelijk van de cultivar.

Ontwikkelingsstilstand:

2-3 ºC. De vrucht heeft altijd een bepaald aantal koude-uren (250-1500) tussen -1 ºC en 10 ºC nodig om de rustperiode te doorbreken (dit hangt af van de cultivars).

Fotoperiode:

De meeste cultivars in Europa hebben 8-14 uur zon nodig.

Vereist water:

400-600 mm/jaar.

Luchtvochtigheid:

60-80% relatieve luchtvochtigheid.

Hoogte:

van 0-1400 meter.

Bevruchting

Bevruchting:

Gebruik schapen-, koeien- (goed verteerde) en wormenmest.

Het organisch materiaal moet hoog zijn, tussen 3,5-4,5%. Natuurlijk kalium uit rotsen moet aan de grond worden toegevoegd.

Groenbemesting:

Mosterd, wintergranen, klaver.

Extractie van voedingsstoffen (kg/ha): 61-135 (N), 48- 85 (P), 148-218 (K).

Voedingsvereisten (lijst met belangrijkste elementen):

2:1:4 of 2:1:3 (N:P2O5:K2O), plus calcium en ijzer.

Teelttechnieken

Grondbewerking:

Ploeg de grond met een onderploeg. Groenbemesters moeten worden gesneden en begraven met een open hoek "lepel"-snijder en schijveneg.

Het frame van de bedden kan iets verhoogd worden (30-40 cm hoog) door de aardbeiplanten op het hoogste deel te zetten, in enkele, dubbele of driedubbele rijen. De afstand tussen de bedden moet 60-80 cm zijn.

Strooi stro (vlas, tarwe of rogge) of dennennaalden tussen de bedden, 6-8 cm dik (in de weg), en plaats een onkruidscherm voor aarde, sterk (3-4 jaar) in de nok.

Vermenigvuldiging:

Door verse wortelstokken en het verkrijgen van aardbeiplanten met kroondiameters tussen 11-18 mm en door "kroon" deling (minder gebruikte methode).

Bij het planten moet de kroon op grondniveau staan.

Datum van aanplant:

In de herfst (oktober-november) met verse planten.

Kompas:

50-80 cm tussen de rijen en 20-40 cm tussen de planten in dezelfde rij.

Rotaties:

Met wintergranen, grassen en maïs als goed voorbeeld. Je moet een pauze van 3-4 jaar inlassen voordat je terugkeert naar dezelfde locatie.

Verenigingen:

Tagetes (stoot aaltjes af), geranium, salie, klaprozen, tijm en borage, goed om bijen en hommels aan te trekken.

Bonen, sla, knoflook, uien en spinazie.

Smarten:

Aardbeiplanten voor het planten enkele dagen bij -1°C laten staan; in de herfst alle droge en problematische bladeren opruimen; snoeien en overtollige kronen verwijderen (bij tweejarige gewassen); geleiders verwijderen; bloemen en afgesneden bladeren verwijderen, zodat na de oogst alleen nieuwe centrale bladeren overblijven (bij meerjarige gewassen); schoffelen; onkruid bestrijden.

Water geven:

Grotere behoefte in de periode tussen bloei en oogst. Gebruik druppelirrigatie in polyethyleen, van het "T-Tape" type.

Waterverbruik tijdens de cyclus varieert tussen 4000 en 8000 m3. Water geven met tussenpozen van 3-6 dagen.

Entomologie en plantenziektekunde

Ongedierte:

Mijten, tripsen, bladluizen, attica, slakken, nematoden en vogels.

Ziekten:

Meeldauw, wortelrot, verticillosis, grijsrot, anthracnose, fusarium, rode bladvlekkenziekte en sommige virusziekten.

Ongevallen/verwondingen:

Gebrek aan ijzer en boor; gevoelig voor zout.

Oogsten en gebruik

Wanneer oogsten?

Handmatig, zodra de vrucht rood is, minstens 3/4 van het oppervlak.

De vrucht moet geoogst worden met de kelk en een klein deel van de steel. Oogsten moet dagelijks of om de dag gebeuren.

Productie:

60-70 t/ha/jaar.

Opslagcondities:

Het fruit is erg bederfelijk, dus het is slechts 5-10 dagen houdbaar bij 0,5-4 ºC en 85-95% relatieve vochtigheid met gecontroleerde zuurstof en kooldioxide.

Beste seizoen voor consumptie:

April-juni.

Voedingswaarde:

Het bevat veel vitamine C en is een uitstekende bron van vitamine B9, silicium, kalium, magnesium, calcium, ijzer en vezels.

Seizoen van consumptie:

Lente-zomer (mei-juli)

Gebruikt:

Het kan vers worden gegeten met slagroom, maar wordt ook gebruikt in taarten, ijs, yoghurt, jam en vele andere desserts.

Medicinaal:

Grote antioxidantwerking (bevat anthocyanen), gebruikt bij de behandeling van reuma en jicht. Heeft diuretische, laxerende en depuratieve eigenschappen.

Advies van experts:

Voor een gezin van 4 zijn 40-50 planten voldoende. Aardbeien moeten in hun natuurlijke seizoen geconsumeerd worden.

Als ze niet biologisch zijn, moeten ze heel goed gewassen worden, want dit zijn de vruchten met de meeste restanten pesticiden (ze staan in de top 10 van meest vervuilde vruchten).

Vond je dit een leuk artikel?

Dus lees ons magazine, abonneer je op het Youtube-kanaal van Jardins en volg ons op Facebook, Instagram en Pinterest.