Plantacje chleba świętojańskiego sięgają starożytnej Mezopotamii (Irak) i to Fenicjanie wprowadzili tę roślinę na Półwysep Iberyjski.

Nazwy zwyczajowe: szarańczyn strąkowy (z arabskiego al Harruban), chleb świętojański, garroferous, fava bean, figa pitagorejska, figa egipska.

Nazwa naukowa: Ceratonia síliqua L.

Pochodzenie: Azja Mniejsza na obszarach wokół Morza Śródziemnego (Turcja, Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Iran, Irak, Syria) lub Grecja, Palestyna, Liban i Algieria.

Rodzina: Leguminosae.

Fakty historyczne/ciekawostki: Uprawa została rozpowszechniona przez Greków (X p.n.e.), Kartagińczyków (IV i III p.n.e.) i Rzymian (I p.n.e.), Bizantyjczyków (VI n.e.) i Arabów (VII-XI n.e.). Nasiona były używane do przygotowywania mumii w starożytnym Egipcie, a strąki znajdowano w grobowcach. Dobrze przystosowała się do śródziemnomorskiego klimatu Portugalii i Hiszpanii. Nasiona były używane jako jednostka do ważenia biżuterii.(diamenty, złoto i kamienie szlachetne), nazywano je "karobem" (Kuara), afrykańską nazwą nadaną nasionom. Pięć nasion ważyło jeden gram złota. Było to pożywienie najbiedniejszych populacji w basenie Morza Śródziemnego. Portugalia jest jednym z głównych krajów produkujących karob, obecnie zajmuje 5. miejsce (w 2016 r. zajmowała 2. miejsce, dane FAO), za Hiszpanią, Włochami, Cyprem i Grecją.

Opis: Drzewo zimozielone (odnawia się co 15-18 miesięcy), o owalnym kształcie korony i szerokiej koronie. Rośnie powoli, osiągając 10-20 m wysokości. Drewno jest bardzo wytrzymałe. System korzeniowy jest rozległy (20 m) i penetrujący, docierając do najgłębszych warstw w poszukiwaniu wody i składników odżywczych.

Zapylanie/zapłodnienie: Istnieją drzewa z kwiatami żeńskimi; inne z kwiatami męskimi; inne z kwiatami żeńskimi i męskimi; i jeszcze inne z kwiatami męskimi i obupłciowymi na tej samej roślinie. 40-60 kwiatów żeńskich i 10-12 kwiatów męskich. Kwiaty pojawiają się latem i wczesną jesienią (pełne kwitnienie wrzesień-październik), w zależności od odmiany na 2-letnich gałęziach.Zapylanie jest entomofilne, ale wiatr może pomóc.

Cykl biologiczny: Zaczyna produkować dopiero w dziesiątym roku życia, a pełną produkcję osiąga w wieku 15-40 lat i może żyć 100 lat.

Najczęściej uprawiane odmiany: "Negral", "Rojal", "Banya de Cabra", "Bugadera", "Matalafera", "Melera", "Duraió", "Delamel", "Ramillete", "Bonifácio". W Portugalii najbardziej znane odmiany to "Galhosa", "Canela", "Costela de vaca", "Alfarroba de burro", "Mulata", "Bonita", "Bouoje", "Altea", "Melar" i "Magosta". Odmianami męskimi mogą być "Malos amarelos" i "Malosczerwone".

Część jadalna: Owoc o długości 10-30 cm, szerokości 2-4 cm i wadze 25-40 g. Ciemnobrązowa, przypominająca ciemną czekoladę, skórzasta skórka otacza mięsisty, miodowy, słodki miąższ, który otacza nasiona (4-8).

Warunki środowiskowe

Typ klimatu: umiarkowany śródziemnomorski, w Portugalii najlepiej przystosowany do regionów Lizbony i południa.

Gleba: przystosowuje się do różnych rodzajów gleb, nawet jeśli są one ubogie w składniki odżywcze i płytkie, jednak preferuje gleby piaszczysto-gliniaste lub gliniasto-wapienne, dobrze osuszone i suche. Lubi gleby o pH między 6-8.

Temperatury:

Optymalna temperatura: 20-25 °C.

Min: 10 °C.

Maks.: 45 °C.

Zatrzymanie rozwoju: 5°C. Wymaga 6000 godzin ogrzewania.

Nasłonecznienie: Pełne słońce (bardzo mrozoodporna).

Wysokość: poniżej 600 metrów.

Roczne opady (zapotrzebowanie na wodę): 200-400 mm/rok.

Wilgotność powietrza: Powinna być niska.

Nawożenie

Nawożenie: Dobrze rozłożonym obornikiem drobiowym i owczym/kozim.

Kombinacje: rośliny strączkowe (bobik, lucerna) i zboża jesienno-zimowe (życica trwała).

Wymagania żywieniowe: 3:1:2 lub 3:1:2

Techniki uprawy

Przygotowanie gleby: Nie wymaga specjalnej pielęgnacji, ale aby uzyskać więcej plonów, należy ją przyciąć (40 cm) i nawozić.

Rozmnażanie: przez mikroszczepienie, szczepienie (tarczowe lub talerzowe) lub nasiona (moczone w wodzie przez 24 godziny) - te ostatnie są częściej stosowane do podkładek. Po osiągnięciu 50 cm wysokości przesadzić z kępą ziemi.

Data plantacji: wiosna.

Kompas: 9×12 lub 10×15 m

Tiller: Przycinanie (jesienią) martwych, energicznych gałęzi, które rosną pionowo i dotykają ziemi; szczepienie w kwietniu-maju, gdy roślina ma 4-7 lat.

Podlewanie: Nieliczne, tylko na początku sadzenia i podczas długich okresów braku opadów.

Entomologia i patologia roślin

Szkodniki: Pirale (Myelois ceratoniae) i cecidomycetes (Eumorchalia gennadi), drutowiec (Zeuzera pyrina), szarańcza (Ectomyeolis ceratoniae) i wełnowce.

Choroby: Mączniak prawdziwy (Oidium ceratoniae).

Wypadki/urazy: Chloroza

Zbiór i użytkowanie

Kiedy zbierać: Latem i wczesną jesienią (sierpień-wrzesień), gdy owoce stają się ciemnobrązowe i zaczynają naturalnie opadać (10-12 miesięcy po kwitnieniu).

Pełna produkcja: 14-35 ton/rok, każde drzewo może wyprodukować 70-300 kg, na drzewach powyżej 40 lat.

Warunki przechowywania: Po zebraniu kolby należy umieścić na słońcu na tydzień, a jeśli nie trafią bezpośrednio do fabryki, należy pozostawić je w suchym, wentylowanym miejscu.

Najlepszy sezon: świeży, pod koniec lata

Wartość odżywcza: Bogaty w naturalny cukier, błonnik, białka, minerały (żelazo, potas, sód), garbniki, witaminy A, D, B1, B2 i B3.

Zastosowanie: Kiedyś był spożywany jako owoc (przysmak), ale Arabowie zaczęli używać go w postaci napojów alkoholowych, ciast i słodyczy. Ostatnio jego mąka jest używana w Portugalii do ciast, tradycyjnych ciast i do wypieku chleba. Często jest używany jako substytut kakao. W przemyśle jest stosowany jako zagęszczacz (E-410) do produkcji lodów, sorbetów i sosów,Stosowano go również w paszy dla bydła, aby nadać mięsu przyjemny smak, oraz u krów mlecznych, aby zwiększyć wydzielanie mleka. Drewno może być wykorzystywane w stolarstwie.