Αυτό το ιστορικό φυτό είναι πολύ διαδεδομένο σε όλα τα νησιά των Αζορών, όπου ήταν γνωστό ως "τροφή των φτωχών". περισσότερα αρχαιότερο στον πλανήτη, με αρχαιολογικές καταγραφές για τη χρήση του στα νησιά Σολομώντα που χρονολογούνται πάνω από 28.000 χρόνια πριν.

Βοτανική ονομασία: Callocasia escolenta (L.) Schott

Οικογένεια: Aracea

Πηγή

Το φυτό προέρχεται από τη Νοτιοανατολική Ασία και εκτιμάται ότι έχει ηλικία περίπου 50.000 ετών. Εξαπλώθηκε σε όλη την Ωκεανία μέσω μεταναστεύσεων πληθυσμών. Οι τεχνικές καλλιέργειας της γλυκοπατάτας εξελίχθηκαν και προσαρμόστηκαν στις διάφορες περιοχές αποκτώντας συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Η εισαγωγή του στις Αζόρες και τη Μαδέρα τον 15ο και 16ο αιώνα, κατά την εποχή του εποικισμού των νησιών, αποτελούσε μέρος της διατροφής των ανθρώπων που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να αγοράσουν ψωμί, το οποίο ήταν κάτι για τους πλούσιους.

Στο Furnas, στο São Miguel, η γλυκοπατάτα καλλιεργείται σε ελώδεις εκτάσεις δίπλα στα ρυάκια σε καυτά θειούχα νερά, μια πρακτική μοναδική στον κόσμο. Αυτοί οι κόνδυλοι είναι πολύ πιο νόστιμοι, βουτυράτοι και λιγότερο ινώδεις, και μαγειρεύονται σε μόλις μισή ώρα. Αποτελούν μέρος του διάσημου cozido das furnas και των βραβευμένων queijadas de yam. Εκτός από το cozido μπορούν να γίνουν με πολλούς άλλους τρόπους, αλλά αυτόθα παραμείνει για ένα μελλοντικό άρθρο.

Είναι μεταξύ των 15 λαχανικών που καταναλώνονται περισσότερο παγκοσμίως, ιδίως στην Αφρική, την Κεντρική και Νότια Αμερική και την Ασία. Στην Ευρώπη, η κατανάλωσή του είναι χαμηλότερη.

Καλλιέργεια γλυκοπατάτας στις Αζόρες

Παραδοσιακά, στις Αζόρες, η εργασία της συγκομιδής της γλυκοπατάτας γίνεται από τους άνδρες- οι γυναίκες, γνωστές ως "ξύστριες γλυκοπατάτας", είναι αυτές που καθαρίζουν τους κονδύλους, εργασία που γίνεται πάντα με γάντια, επειδή το λατέξ ή το ασβεστούχο οξύ είναι διαβρωτικό όταν έρχεται σε άμεση επαφή με το δέρμα. Η περίοδος φύτευσης στη Furnas είναι συνήθως ο χειμώνας, ενώ η φυτεία απομακρύνεται από τη γη τον Οκτώβριο του επόμενου έτους,συχνά παραμένουν στις πλημμυρισμένες εκτάσεις για περίπου 16 έως 18 μήνες.

Τα ζεστά, θειούχα νερά είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και έτσι η γη όπου καλλιεργείται η γλυκοπατάτα αδιάλειπτα για πάνω από δύο αιώνες δεν χρειάζεται αγρανάπαυση ή συνθετικά χημικά λιπάσματα, σε αντίθεση με την καλλιέργειά της στην ξηρά.

Στις Αζόρες, τα νησιά São Jorge και Pico ξεχωρίζουν ως παραγωγοί γλυκοπατάτας. Εδώ η πιο συνηθισμένη είναι η λεγόμενη ξηρή καλλιέργεια, δηλαδή χωρίς πλημμύρισμα. Αυτός ο τύπος καλλιέργειας οδηγεί σε πιο ινώδεις και λιγότερο βελούδινες γλυκοπατάτες που απαιτούν πολύ περισσότερο χρόνο μαγειρέματος.

Η περιεκτικότητα των γλυκοπατάτας σε πρωτεΐνες είναι γενικά υψηλότερη από εκείνη άλλων τροπικών ριζών, όπως η μανιόκα ή οι γλυκοπατάτες.

Στη Μαδέρα, είναι ένα παραδοσιακό πιάτο που τρώγεται κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Η λευκή γλυκοπατάτα τρώγεται βρασμένη, με ψάρι ή ως επιδόρπιο με μέλι από ζαχαροκάλαμο- η τηγανητή γλυκοπατάτα είναι επίσης συνηθισμένη. Η κόκκινη γλυκοπατάτα χρησιμοποιείται σε σούπα, η οποία περιέχει επίσης χοιρινό κρέας, λάχανο και φασόλια, και είναι πολύ δημοφιλής στο Φουντσάλ. Τα φύλλα και οι μίσχοι χρησιμοποιούνται για να ταΐσουνγουρούνια.

Ο μοναχός Diogo das Chagas έγραψε στο βιβλίο του Espelho Cristalino, in Jardim de Diversos Flores (μεταξύ 1640 και 1646): "... έχει καλές και μεγάλες φυτείες από ινχάμες που ονομάζονται καρύδες, τη δεκάτη των οποίων είδα να δημοπρατείται ένα χρόνο στα 120$000 reis και μερικές φορές αποδίδει περισσότερο". Το 1661, στο Livro de Correições του Δημοτικού Συμβουλίου της Vila Franca do Campo, στη σελίδα 147, αναφέρεται: "... είπαν επίσης ότι υπήρχεΔιέταξα ότι κάθε άτομο ήταν υποχρεωμένο να φυτέψει τουλάχιστον μισό μπούσελ γης γλυκοπατάτας...".

Στο νησί του Σάο Χόρχε, το 1694, υπήρξε η λεγόμενη ανταρσία της Καλέτα, η οποία ουσιαστικά συνίστατο στην άρνηση των καλλιεργητών γλυκοπατάτας να πληρώσουν το δέκατο για την παραγωγή τους. Το 1830, το δέκατο για τη γλυκοπατάτα ήταν ακόμα σε ισχύ, αφού στις 14 Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, το δημοτικό συμβούλιο του δήμου του Σάο Σεμπαστιάο ντα Ίλχα Τερσέιρα έγραψε στη βασίλισσα λέγοντας "... τι κατάχρηση, κυρία!το μοσχάρι που μεγαλώνει (και για την εκτίμηση) τη δεκάτη του βοτάνου που τρώει, τη δεκάτη των προβάτων και του μαλλιού, τη δεκάτη των κρεμμυδιών, των σκόρδων, των κολοκυθιών και των μπούγκων, τη δεκάτη των γλυκοπατάτας, που φυτεύονται δίπλα στα ρυάκια, και, τέλος, τη δεκάτη των καρπών και του ξύλου..." Οι κάτοικοι αυτών των νησιών ονομάζονται μερικές φορές γιάμμοι.

Αυτό το είδος Colocasia Είναι τόσο απαιτητικό σε υδάτινους πόρους που, σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, ήταν μια από τις πρώτες αρδευόμενες καλλιέργειες στην Ανατολή και οι εμβληματικοί ασιατικοί ορυζώνες, που καλλιεργούνται σε "αναβαθμίδες" με εξελιγμένα συστήματα άρδευσης και πλημμύρας, κατασκευάστηκαν για να εξασφαλίσουν νερό για τη γλυκοπατάτα και όχι, όπως πιστεύεται, για το ρύζι.

Και οι δύο γλυκοπατάτες του γένους Dioscorea (μη τοξικά), όπως εκείνα του γένους Calocasia Η παγκόσμια παραγωγή γλυκοπατάτας συγκεντρώνεται στις αφρικανικές χώρες, ιδίως στη Νιγηρία, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παγκόσμιος εξαγωγέας. Στις πορτογαλόφωνες χώρες είναι επίσης γνωστή ως matabala, coconut, taro, false yam. Στα αγγλικά είναι γνωστή ως yam, coco-yam ήtaro.

Διατροφική αξία

Η γλυκοπατάτα είναι ένα τρόφιμο πλούσιο σε υδατάνθρακες, η κύρια λειτουργία των οποίων είναι η παροχή ενέργειας στον οργανισμό. Ως εκ τούτου, μπορεί να συμπεριληφθεί στη διατροφή ως υποκατάστατο της πατάτας, του ρυζιού ή των ζυμαρικών. Είναι πλούσιο σε βιταμίνη Ε, πηγή καλίου και έχει πολύ ενδιαφέροντα επίπεδα βιταμινών Β1, Β6 και C και ανόργανων συστατικών όπως ο φώσφορος, το μαγνήσιο και ο σίδηρος.

Η γλυκοπατάτα έχει χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, γεγονός που αποτελεί πλεονέκτημα, καθώς δεν προκαλεί αύξηση του σακχάρου στο αίμα (γλυκαιμία). Είναι εύπεπτη και συνιστάται για ανάρρωστους και άτομα με πεπτικά προβλήματα. Βοηθά στην καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνες με αντιοξειδωτική δράση. Βοηθά στη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας λόγω της παρουσίας βιταμινών Β,που βοηθούν στην επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων.

Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Τότε διαβάστε το περιοδικό μας, εγγραφείτε στο κανάλι Jardins στο Youtube και ακολουθήστε μας στο Facebook, το Instagram και το Pinterest.

Σας άρεσε αυτό το άρθρο;

Διαβάστε λοιπόν το περιοδικό μας, εγγραφείτε στο κανάλι Jardins Youtube και ακολουθήστε μας στο Facebook, το Instagram και το Pinterest.